Augustus 1672

De feesten rond de 28e Augustus komen er weer aan, dus wat meer aandacht voor de gebeurtenissen toen in 1672.


Uit de bibliotheek heb ik het boekje (in feite deel 1 van een serie uit drie boeken), de 'krijgs- en Geschiedkundige Beschouwingen over Willem den Derde' gehaald, geschreven door Lt-Gen. W.J. Knoop.

Knoop valt onder de 19e eeuwse 'vaderlandslievende' geschiedschrijvers, en hij heeft zich in het bijzonder gericht op militaire zaken. Zijn schrijfstijl is ouderwets, zo nu en dan behoorlijk gekleurd, maar hij komt zeker niet dom over en hij heeft wel degelijk oog voor de fouten die Willem III maakte. Knoop is buiten Nederland bekend geworden door zijn polemiek met William Siborne over de rol van de Nederlands-Belgische troepen bij Waterloo. Die polemiek wordt nu gevoerd rond David Hamilton-Williams en Peter Hofschröer.

Over leven en werken van Knoops hier zijn wiki en hier zijn werk op DBNL.

Wat schrijft Knoop over Groningen en 1672?

In juni 1672 ging het gecombineerde Frans, Keuls (samen 6 regimenten ruiters en 6 regimenten voetvolk, waarvan één regiment 3000 man) en Munsterse leger van 15 regimenten verder in de aanval na het bezetten van Grol, Brevoort en Lochem.

Knoop schat dat het hier ging om een leger an 20.000 tot 30.000 man. Aan van Galen was Luxembourg toegevoegd als 'adviseur', maar hij kreeg ruzie met van Galen en werd vervangen door markies de Renel. Deventer viel door 'verraad' op 21 juni 1673 en onder overste Houttuyn, een friese balling, nmen zo'n 600 man dragonders en ruiters Elburg en Harderwijk in. Hattem, aangevallen door overste Nagel, was een harde noot om te kraken en viel pas na een beleg van 4 dagen op 22 juni 1672.

Op 26 juni 1672 gaf de stad Zwolle zich over. De vijand kwam nu wel akelig dichtbij Friesland en Groningen. Knoop stelt dat Rabenhaupt toen tot luitenant-generaal werd benoemd van Stad en Ommeland, maar dat was hij al in maart 1672 en Rabenhaupt was al in 1671 in Staatse dienst. Knoop stelt ook dat Rabenhaupt een Duitser was, maar hij was een Tjech. De strijdmacht van Rabenhaupt schat Knoop op 1200 man.

Op 29 juni kwam de vijand voor Coevorden, welke vesting viel op 11 juli 1672.

Hoe nu verder? Er werd krijgsraad gehouden over drie opties: Friesland, de Stad Groningen of de havenstad Delfzijl. Na enig wikken en wegen besloot men, hetgeen blijkt uit een memorie van vorst Wilhelm von Fürstenberg, tot de aanval op Groningen. Doordat er troepen in de diverse veroverde stelden en vestingen moesten worden gelegerd, schat Knoop het leger van de vijand op 13. tot 14.000 man.

Pogingen de stad in te sluiten mislukten. De sterkte van van de bezetting is niet helemaal duidelijk. Schattingen lopen uiteen van 1200 tot 2000 man geregelde troepen. Renel meldt dat 'na de komst van 19 nieuwe compagnien uit Holland, er in Groningen 3000 man geregelde troepen waren'.

Deze bestonden dan uit 23 of 24 compagnien voetvolk, 4 compagnien ruiters en 3 compagnien dragonders. Hierbij kwam de schutterij bestaande uit 18 compagnien, plus 4 nieuwe compagnien burgers en een studentencompagnie van 150 man. Knoop schat het totale aantal verdedigers op 4 a 5000 man. De magazijnen waren goed gevuld en de verbindingslijnen waren open.

Op 19 juli komt overste Nagel als voorhoede bij de Stad met 4000 man ruiterij. Bij het dorp Helpen raakt hij slaags met de ruiterij van ritmeester Sickinghe. Op 20 juli komt de hoofdmacht en op 21 juli installeert deze zich tussen het Schuitendiep en het Hoornsche Diep, de Keulsen links en de Munstersen rechts. Op 22 juli probeerde de vijand over een brug over het Schuitendiep richting het Damsterdiep te gaan, via Hoogerbrug en Ruischerbrug. Deze bruggen werden echter verdedigd door troepen en 'edelen en boeren', zoals Knoop schrijft.

Een poging om de stad aan de andere kant in te sluiten mislukte eveneens. Acht compagnien voetvolk en 2000 ruiters lukte het niet om de schans bij Aduarderzijl te bezetten, verdedigd door een afdeling dragonders en een aantal gewapende boeren.

Op 23 juli begin de vijand met het aanleggen van de loopgraven gericht op de vijf zuidelijke bastions. de Keulenaars richtten zich op de Oosterpoort en de Munstersen zich meer op de Heerepoort. Op 23 juli beginnen de verdedigers te vuren en ook op die dag wordt de bezetting versterkt met 200 man van het regiment Konigsmarck.

~~

The celebrations of August 28 will be up us again, so some more attention to what happened here in july and august 1672.

From the library I have the book (in fact, part 1 of a series of three books),The martial and Historical Reflections on Willem the Third ' , written by Lt.-Gen. W.J. Knoop.

Knoop can be regarded as one of the 19th century "patriotic" historians, and he has in particular focused on military affairs.
His style is old-fashioned, now and then biased, but he is certainly not stupid and he has good eye for the mistakes that William III made. Knoop is known outside the Netherlands,by his controversy with William Siborne on the role of the Dutch-Belgian troops at Waterloo. That controversy is now being conducted around David Hamilton-Williams and Peter Hofschröer.

About life and works of Knoops wiki here.

And what has Knoop to say on Groningen and 1672?

In June 1672, the combined French, Cologne ( 6 cavalry and 6 regiments infantry, one regiment of 3000 men) and a Munster army of 15 regiments moved further north after the taking of the cities of Grol, Brevoort and Lochem.

Knoop estimated that this was an army from 20,000 to 30,000 men. To Galen, Marhal Luxembourg was added as a 'advisor', but he was arguing too much with van Galen and was replaced by the marquis Renel.
Deventer fell by 'betrayal' on June 21, 1673 and Overste Houttuyn, a Frisian exile, with about 600 man consisting of cavalry and dragoons took Elburg and Harderwijk.
Hattem, attacked by Munster Captain Nagel, was a hard nut to crack and fell after a siege of 4 days in June 22, 1672.

On June 26, 1672, the city of Zwolle surrendered.
The enemy now came awfully close to Friesland and Groningen. Knoop writes that Rabenhaupt then was appointed to Lieutenant-General by Stad en Lande, but he was that already in March 1672 and Rabenhaupt was since 1671 in service. Knoop also states that Rabenhaupt was a German, but he was in fact a Czech. The forces of Rabenhaupt ,Knoop estimates at 1200 man.

On June 29, the enemy approached Coevorden that fell on july 11, 1672.

Where to go next? There was a conference and it held three options: Friesland, Groningen or the port of Delfzijl. After some delibirations it was decided, as evidenced by a memorandum of Furst Wilhelm von Fürstenberg, to attack Groningen. Because there were troops needed for the occupation of towns and fortresses, the army estimates Knoop now was reduced to 13. to 14,000 men.

Attempts to surround the city failed.
The strength of the defending troops is not clear. Estimates range from 1200 to 2000 man regular forces. Renel reports that 'after the arrival of 19 new compagnien from Holland, in Groningen 3000 man of Regular troops were available. Those were 23 or 24 compagnien infantry, 4 compagnien cavalry and 3 compagnies dragoons.

To this can be added the ,ilitia composed of 18 compagnien, plus 4 new compagnien militia and a company of 150 male students. Knoop estimates the total number of defenders 4 to 5000 The stores were well filled and the supply lines were open.

On July 19 Munster Captain Nagel approaches the city with 4000 cavalry man. In the village of Helpen he has a cavalry engagement with cavalry captain Sickinghe. On July 20, the main forces arrives and on July 21 they set up camp between the Schuitendiep and Hoornsche Diep, the Cologne ones the left and on the right the Munster.
On July 22 the enemy tried via a bridge over the Schuitendiep to go to the Damsterdiep to go to Hoogerbrug and Ruischerbrug. These bridges were defended by troops and ‘nobles and peasants’, as Knoop writes.

An attempt to surround the city on the other side also failed. Eight compagnien foot and 2000 horsemen attempted to attack the sconce at Aduarderzijl, but failed as it was now defended by a compagnie of dragoons and armed peasants.

On July 23 the enemy began with theopening of the trenches going to the five southern bastions. The Cologne troops focused on the Oosterpoort and the Munster to the Heerepoort.
On July 23 the defenders started to fire and on that day, the defenders were reinforced by 200 men of the regiment Konigsmarck.




P.S. I made part of this translation with Google, which gave some rather amusing results..