Aardenburg IV

Het onderwerp Aardenburg is al eerder op dit blog aan de orde geweest. Ik heb daarbij gebruik gemaakt van het boek van G.A. Vorsterman van Oyen. De heer C. Bruens uit Zeeland wees mij echter op het volgende: de kaarten die van Oyen heeft gebruikt zijn NIET uit 1672 maar een reconstructie gebaseerd op Dresselhuis. Over de berenning van Aardenburg meldt de heer Bruens het volgende:

Op het moment van de berenning (dus zeker geen beleg) hebben de Fransen een kapitale strategische fout gemaakt. Waarschijnlijk waren zij geïnformeerd dat de stad nagenoeg onbewoond was en dat er weinig weerstand te verwachten viel. Via de noordzijde aanvallen maakte een omtrekkende beweging noodzakelijk en zou zorgen voor natte voeten aangezien dit gebied door de vele inundaties uit het verleden tot een soort permanent moeras was verworden. De Fransen hebben op goed geluk besloten alle manschappen tegelijkertijd de wallen te laten bestormen (berennen). Zij kwamen door hevig vuur van Aardenburgse zijde vast te zitten in een halve maan. Na een korte wapenstilstand om gewonden en doden te bergen en gevangenen af te voeren naar de kerk, besloten de Fransen het nog een keer op exact de zelfde wijze te proberen met catastrofale gevolgen en een victorie voor het kleine stadje tot gevolg.

De prent boven slaat op de heldhaftige actie van de heer Spindler tegen de Fransen in Vlaanderen. Ter ere van hem is een paadje genoemd in Aardenburg.

Ik heb me altijd afgevraagd wat de Fransen nu precies deden in Aardenburg. Het grote Franse leger trok immers via Luik en Limburg naar Gelderland, Utrecht en Holland en Aardenburg is wel een eind uit de buurt. Ik denk dat oplossing aldus is. Uit het boek Leven en Bedrijf van Willem Henrik van Arnoldus Montanus, google boek hier, weten we dat de commandant van de Franse troepen Markgraaf de Nancre was, die zetelde in Ath. Uit Montanus boek (p. 506 e.v.) weten we dat de Fransen via Deinse naar Aardenburg trokken en daar werden tegengehouden.

De Markgraaf de Nancre komen we ook tegen in George Satterfields's Princes Posts and Partizans, google boek hier, die in de Hollandse Oorlog regelmatig vanuit Ath de Spaanse Nederlanden teisterde. Het is dan ook aan te nemen dat het reisje van de Markgraaf een afleidingsmaneuvre was, met als leuke bijkomstigheid het onderweg innen van contributie in de toen nog redelijk zwak verdedigde Spaanse Nederlanden.

Hieronder een kaartje van het rampgebied.

We have posted several messages on the French attack on Aardenburg in 1672. In one of my post I used a map from the book by G.A. Vorsterman van Oyen.
One of our readers, Mr C. Bruens, kindly pointed out to me that the map is in fact a 19th century reconstruction, based on a book published by the Utrecht printer Dresselhuis. On the attack on Aardenburg mr Bruens writes:

"The French made astrategic error when they attacked Aardenburg. It wasn't a siege in the true sense of the word but more of a surprise attack. Thet were probably misinformed about the state of the town and probabably thpight it wasn't inhabited and little resistance was expected. A move around to and attack from the north would be impossible as that part of the terrain was swamped because of ealier inundations. probably the French tried their luck by storming the walls in the south, but got stuck from fire from the troops in the fortress town from a half moon trench. After a shor cease fire another attack ended with the same fate and the French ran off."

The print in the top of this post tells about a succesfull attack on French fortifications in the South. The attack in 1672 on Aardenburg can be traced back to the town of Ath, where Marquis de Nancre had his headquarters. From Ath several raids where made in the Spanish Netherlands, terrorising its habitants for contribution and therefore paying indirectly the French army, and we think the attack on Aardenburg was a bridge to far in 1672.

For more info this old google book and this book by George Satterfield.