Recensie van Luc Panhuysen ~ Book review

Een goede recensie van Luc Panhuysen's boek over 1672 is hier te vinden op de website van Hendrik Jan de Wit. Hulde!

~

A good review of Luc Panhuysen's book on 1672, in dutch can be found on the weblog of Hendrik Jan de Wit here. Well done!

Regiment Zamora en andere Spaansen ~ Regiment Zamora and other Spanish regiments

Op Kronoskaf, een on-line project over de Zevenjarige Oorlog, is een lijst te vinden van Spaanse Regimenten en hun geschiedenis. Zo vind je hier de regimentsgeschiedenis van het Regiment Zamora, een van de regimenten die betrokken was bij het heroveren van de vestingstad Naarden. Via dat artikel kwam ik ook uit bij de A.C.M.H. Alabarda, een vereniging gericht op het verzamelen en documenteren van vooral 54 mm figuren. Onder een figuur uit 1665, een hellebaardier uit de tijd van Karel II. Op de website zijn verder uniformbeschrijvingen te vinden van nog meer regimenten.




~

Fascinating stuff on Spanish regiments can be foundon the Kronoskaf website on the SYW, like this article on Regiment Zamora, a regiment that in it's early days fought against the States, but in 1673 it fought with William III at Naarden. Interesting the white flag with the red Burgundian cross, which also is showed on Romeyn de Hooghe's print on Naarden.


Thanks to this article I also found the excellent website of the A.C.H.M. Alabarda, a Spanish society dedicated to miniatures and history. From their 54 mm range I show a halberdier from the year 1665, during the reign of Charles II. If you browse the sitee, you can find a lot more figs plus uniform descriptions and literature.

De invasie van 1688 ~ The 1688 invasion

Twee fraaie plaatjes van de invasie uit 1688, de eerste komt uit de archieven van de Trustees van het British Museum en de tweede is een schoolplaat. Vrolijk Kerstfeest alvast!

~



What dutch historians knew already, the 1688 landing of William III, wasn't a holiday trip, nor a coup d'etat, but a full fledged and succesfull invasion by a foreign power of the British Isles. Fortunatly in academic circles this idea has gained foothold as well, so let's give you some nice pics from 1688.

The first one shows the arrival of William in London, courtesy of the Trustees of The British Museum and the second one is a 'school-plate', large drawings used in dutch history lessons. Merry Christmas!

Beleg van Hulst ~ Siege of the town of Hulst

We gaan even een stukje terug in de tijd, namelijk naar het jaar 1640, omdat ik daar wat fraai beeldmateriaal heb gekregen.

De jongeman boven is Hendrik Casimir I, graaf van Nassau Dietz, een militair die uiteindelijk sneuvelde in 1640 voor de val van de Vlaamse stad Hulst in 1645. Het Rijksmuseum bewaart nog zijn kolder, met kogelgat. de kolder is gemaakt van leer, en bijna alle ruiters uit die tijd, en nog later droegen zo'n ding.

~

Let's go back in time a little, to the year 1640 and the Flemish town of Hulst, as I recieved some nice material on the various battles there. The younf man abovw is Henry Casimir I of Nassau Dietz, Stadholder of Friesland and succesfull soldier in the States' army. He died in 1640 and was succeeded by his brother. The Rijksmuseum still has his buff coat, with bullet hole in it, a piece of equipment that lasted for a very long time.

Grave 1674 III

Met dank aan het British Museum, nog een prent van het bloedige beleg van Grave. Let op de details als de kampementen, de geschutstellingen en het marcheren van de troepen links boven.

~

Again, my thanks to the trustees of the British Museum, for this plate dealing with the bloody siege of the town of Grave. Note the nice details like the tents, the gun emplacements and the marching troops in the upper left corner.

De slag bij Kallo ~ The battle of Kallo

Dat het Staatse Leger niet altijd onoverwinnelijk was, en dat de strategie om Vlaanderen van de Spaansen te bevrijden niet helemaal werkte, wordt bewezen door de slag bij Kallo, (let op:wiki link dus neem het allemaal een beetje met een korreltje zout) een plaatsje nabij Antwerpen.

Naar verluidt was dit een nogal rampzalige nederlaag van de Staatsen, maar we hebben er wel een aantal mooie plaatjes aan overgehouden, waaronder deze tekening van niemand minder dan Rubens. Boven de Spaanse vaandels en onder - helaas moeilijk zichtbaar - de veroverde Staatse.

Het Staatse leger was toen klein. Pas in de jaren 1660 en 1670 groeide het enorm en bereikte zijn top in het begin van de 18e eeuw. Het grote probleem na 1648 was, dat het leger werd ingekrompen en dat dat leger nog eens slecht onderhouden werd en een broeinest was van corruptie en incompetentie.



~

Despite it's reputation, even the States' army could and did lose. One of the gravest defeats is reported to be the battle of Kallo, near Antwerpen, where the Spanish in the bloody last phase of the Eighty Years war, smashed the States' troops, which in turn led to a number of nice paintings on the battle, and the above picture by - no other than the great - Rubens. It's a victory chart, with Spanish banners on top, and downunder the conquered States' one. I am still waiting for some more info on the battle by a certain Belgian Museum.

(And no, it's not the Vleeshuis, who should be credited again for giving me a lot of pics and info on the various battles near Antwerp).

The States' army was relatively small at that time, but so was the Spanish army. Only in the later 17th century army size grew, and peaked for the dutch in the early 17th century. I found it very difficult to find links between the 1648 army and the 1672 one. There were some 'old regiments' like the Holland Guards but it would be so nice to have some proof of linkeage like flags and the like.

Met man en macht

In Spieghel Historiael las ik dat boeken over krijgsgeschiedenis nog zeldzamer zijn dan boeken over rechtsgeschiedenis.

Heel langzaam komt daar verandering in, en het boven genoemde boek geeft een overzicht van de nederlandse krijgsgeschiedenis vanaf 1568. Een nogal ambitieus gebeuren, maar ik geeft toe dat het gedeelte over de Opstand (Schulten) en de late 17e eeuw/begin 18e eeuw (van Nimwegen) goed zijn gelukt, al denken sommigen daar anders over. Het NRC doet zoals gewoonlijk saai en genuanceerd.

~

Since the 1990's - fortunatly - the number of books on dutch military history is rising. The above deals with military history from 1568 up to the present age and the articles by Schulten and van Nimwegen show some real solid research for such an introductional book.

De schans van Jutphaes ~ The Jutphaes Fortress 1672

Een mooie prent van het door de Fransen verwoeste fort Jutfaes, met een kruiwagen en rechts drie officieren met de begin 1670-jarigen dracht, dus met de korte mouwen. Deze prent is ook in een iets lagere resolutie te bekijken op de website van het Rijksmuseum, en daar vinden we ook dat de prent is gemaakt door Daniel Sorious die een serie prenten maakte over de door de Fransen in Utrecht gepleegde wreedheden.

Met dank aan de curatoren van het British Museum. Hun idee, beelden voor nop ter beschikking te stellen verdient zeker navolging!

~

A very nice plate by Daniel Sorious of the fortress of Jutfaas (or Jutfaes, Jutphaas, Jutphaes), part of a series of 12 plates on the destruction and cruelties the French did in Utrecht, (courtesy of and © Trustees of the British Museum), showing nice details like a wheelbarrow, a dog and what looks like an outhouse. Note the officers on the right with their early 1670's dress, so with the short arm sleeves and the folded large hat.

Een brief uit 1672 ~ A letter from 1672

Een tijdje terug had ik het over het boek Zeepost, over de door de engelsen veroverde brieven die in Engeland bij de admiraliteit zijn opgeslagen en nu door diverse onderzoekers nader worden bekeken. Een van die onderzoeker is Drs Judith Brouwer die al een prijs kreeg voor haar scriptie en die nu promoveert in Groningen. Gejat uit de presentatie van haar scriptie een brief met (een voorlopige) vertaling van mij erbij:

Looft godt soonen al in amsterdam den 29 maey 1672

Seer lieve ende beminde soon pieter dircksie naerhurtelijctie
En vriendelijcke groetenisse dient desen ons ue te laten wet
en dat ick ue moeder barbertien pieters en ue suster trije
tien dircks en peet anneties met harer kinderen nu
noch teghenswoordigh in ghesontheijt zijn wij danc
ken de goede godt hier toe voor sijn ghenade doch alsoo
wij van harten verhoopen dat het met uw mijn lieve
soon oock mede soo is waer het anders het soude ons
van harten leet zijn om te hooren t dat weet godt die
een herder van alles is doch alsoo ick met harten
hoop dat godt de heere ue mijn beminde soon die
ghenade van weeghe een goede ghesontheijt worder in

~~

A while ago I mentioned a book called Zeepost, that deals with captured letters by the english, which are kept in an archive (sort of, see the first pic) at the Admiralty and these letters are researched now by various experts, one of them Drs Judith Brouwer who got a prize for her master paper on 1672 letters from Amsterdam.

From a presentation of her paper I shamelessly nicked above pictures, but the third one is part of an an actual letter from May 1672, and here is my (first) translation:

Praise God’s Son, all in Amsterdam, the 29th of May 1672

My very dear and beloved son Pieter Dirksie my dearest
And friendliest greetings, this serving as a way to tell you
That I your mother Barbertien Pieters and your sister Trij
Tien Dircks and godmother Anneties with her children now
Are in good health en we thank
The good God for his mercy and also we hope
That the same goes for my dear
Son as it will grief our hart
To hear otherwise as God known
Who is a sheperd of all thopugh I hope with
All my hart dat God the Lord my bleoved son that
Grace because of a good health may become …

Docu Friese Waterlinie ~ Documentary on the Frisian Waterline

Een leuk bericht in de e-mail van Nicolette Hartong, over een documentaire over de Friese waterlinie. bekijk ook eens haar website, en die van Historisch Makkinga, met hier links naar twee artikelen over 1672/1673. Het linker artikel is in het Stellingwerfs, (hulde daar voor) en het rechter artikel gaat over de opgraving van een van de schansen.



~

We recieved a friendly email by Nicolette Hartong about a documentary on the history of the Frisian Water defense line, which will be aired soon, and also some links on articles about the 1672/1673 period. The left article is not in dutch but in Stellingwerfs, a language related to the one spoken in Groningen and Drenthe, and the right one is about the unearthing of one of the sconces.

Spectrum Vlaggenboek ~ Flags of the World

Op de leestafel de nederlandse bewerking van het vlaggenboek van Whitney Smith e.a. Goed uitgevoerd en bewerkt door Sierksma himself, met dus ruime aandacht voor Nederland. Geeft een redelijk beeld op mondiaal niveau van de vlaggenstudie, maar is wel een beetje gedateerd.

~

On the reading table the dutch version of Flags Through the Ages and Across the World, edited by Whitney Smith, and the dutch version is done by the late Klaes Sierksma. A nice book with a lot of info in it form all over the world and the dutch version has some nice plates of the Batavian Republic.

Neuenhaus DAM

Het Digitale Archief Marburg is volgens mij druk doende hun collectie flink uit te breiden en het is altijd even raadzaam om geregeld een bezoekje te bregen aan de WHK collectie. Zo vonden wij de aanval van Rabenhaupt uit 1674 op Neuenhaus in kaartvorm terug op bovenstaande afbeelding. Wij noteren de namen Schwartzenburg, Gockingha, Eybergen en Boermagne.

~

The DAM in Marburg is again enlarging it's already immense databse of comtemporary pictures and files, and is worth of a regular visit. In the WHK collection I found a map of the attack of Rabenhaupt in 1674 on Neuenhaus and the high german text is translated as follows:

'names of the Regiments
and the attacks that
before Nieuwenhaus took
place in this order:
His Excel. States General
Lt rabenhaupts regiment on A
Gen Major Schwarzenburg on C
Cpt. Gockingha on B
Cpt. Eijbergen on E
Cpt. Bourmagne on D
The false alarm sounded at F
The two watermills at K
The Feldheuser gate at G
The Dyke gate at F
The Ulfer gate at H
The pallsisades at L

(Who said that sieges were boring?)

Kaas ~ Cheese

Dit fraaie schilderij (Collectie Stedelijk Museum Alkmaar) , van een onbekende maker, stelt de Kaasmarkt voor in Alkmaar. Het schilderij dateert uit 1660 en bevindt zich in het Stedelijk Museum te Alkmaar, van wie ik toestemming heb gekregen dit plaatje te plaatsen.

Het mooie van dit schilderij is dat duidelijk te zien is wat de dracht van die tijd was: we zien schippers met kniebroeken, serieuze heren in 't zwart met platte hoeden, we zien bontmutsen, dames in klederdracht en veel capes. Hoe meer je het schilderij bekijkt hoe meer details je er op ziet.

In de collectie van de Provinciale Atlas van Noord-Holland bevindt zich een ets van Romeyn de Hooghe uit 1674, die verdacht veel lijkt op dit schilderij. Qua compositie, onderwerpkeuze, de gebruikte figuren lijken de afbeeldingen zo op elkaar dat we wel moeten aannemen dat Romeyn de Hooghe leentjebuur heeft gespeeld.






Een familie met rechts onder een kinderwagen.




Twee militairen met de typische dracht uit het beginf van de jaren 1670: opvallend de korte mouwen.



Een detail wat op het schilderij wat moeilijker is te zien.

~

Many thanks to the Stedelijk Museum of Alkmaar, for letting me reproduce a picture of the painting 'View on the Weighing Building', dated 1660, unknown artist. It shows the cheese market in Alkmaar with great detail and I really love the way the artist show the people on the market with their traditonial clothing, parts of which survived up to the 20th century. Note the Burgers in the typical Holland black clothes, the capes, the fur hats and the smoking woman.

As a comparison, I show (without permission) some snapshots of an etching by Romeyn de Hooghe from 1674. The full picture can be found here, at the website of the North-Holland Provincial Atlas, and it is quite obvious that Romeyn was heavily 'inspired' by the painting. Again, a lot of detail can be seen on the etch, like the above family, the two soldiers with the typical short sleeved overcoat of the early 1670's and the writing on the building. (It's in Latin and it means 'Courage and power gave the City and People of Alkmaar the right to weigh again'. In the building goods were weighed for trade. This was one of the typical city rights, just like the right to have a market or to transfer goods.)

Staat van Oorlog 1672

Drie Staten van Oorlog uit het jaar 1672, uit de collectie drs C.B. Nicolas. Staten van Oorlog waren de nogal gecompliceerde stukken met betrekking tot benoeming en betaling van officieren en de verdeling van de kosten over de verschillende provincies. Een heel mooi artikel over de staten van oorlog is gebubliceerd op de website van het Instituut voor Nederlandse geschiedenis, klik hier voor meer.

Op de Staat van Groningen vinden we in januari 1672 Osebrandt Johan Rengers, Frits van Nassau, Jonker Philips van der Wenge en Jonker Pieter Verrutius/Verruti/Verruci.


~

From the collection of Drs C.B. Nicolas, taken from the Dutch National Archive (ARA), three so called ' Staten van Oorlog', from the provinces of Guelders, Friesland and Groningen.

For the sovereign Seven Provinces, defense was of common and national interest. The Council of State had a prominent role in defence matters, and to make a very brief summary things worked like this: the Council, mandated by the all powerfull Estates-General proposed the States a list of troops and their payment, in provincial order. next, the Estates could either agree with the proposal and the lists were published and the provinces had to pay up. Unfortunatly this all sounds rather simple but there were a lot of legal, financial and political complications, which proved rather disasterful in 1672.

Anyway, these texts are a real gold mine for information as each officer is mentioned and his pay. Also the lists remained almost the same during the long lifespan of the Republic.

Of the Groningen list of interest are Frits (that's Dutch for Fritz) van Nassau (Georg Frederik Lodewijk van Nassau Siegen), Osebrandt Rengers, who was unlucky to be a friend of the de Witt family and was accused of treachery, Jonker (local gentry) van der Wenge and a member of the Verrutius family, who served as military in the States' army for several generations.

Also on the list 'traitor' Colonel Wigbold Broersma, who sied with the Bishop, but who's son died under Rabenhaupt in Germany.

Die andere Sonne ~ 'The Other Sun King'

Op de leestafel de dissertatie van Jutta Schumann over media-politiek onder de Roomse keizer Leopold, zoals bekend een tijdgenoot van Lodewijk XIV en Willem III. De Suddeutsche Zeitung schreef het volgende over dit boek:

Hinter diesem strahlenden Titel steckt, wie der Untertitel vermuten lässt, eine Dissertation, verrät Franziska Meier, die genau das hält, was sie thematisch vorgibt. Jutta Schumann wolle den Habsburger Kaiser Leopold I., Gegenspieler des französischen "Sonnenkönigs" Ludwig XIV. ins "rechte Licht" rücken. Er sei politisch bescheidener aufgetreten und habe auf eine aufwändige Selbstinszenierung verzichtet. Die Sonne gehörte übrigens, informiert uns Meier, auch bei den Habsburgern zum Herrscherattribut. Schumann verfahre zweigleisig, so Meier: einmal untersuche sie das Kaiserbild, wie es Zeitungen, Flugschriften, Liedern und Theaterstücken weitergaben, zum anderen beschäftige sie sich - etwas hochtrabend so genannt, findet Meier - mit den "Medienstrategien" des Kaisers, wohinter auch nichts anderes stünde als die Frage, wie das politische Handeln des Kaisers in den damals vorhandenen Medien wie Zeitungen und Flugschriften vermittelt wurde. In der Beziehung waren die Habsburger Medienmuffel, hat Meier von Schumann erfahren. Statt die Presse zu beeinflussen, verließ man sich ganz und gar auf die traditionelle Imagepflege, weshalb des Kaisers Sonne in Österreich nicht über die Landesgrenzen hinaus strahlte.


Het boek viel mij op omdat er een stukje in stond over de slag van Seneffe 1674 en hoe deze veldslag in de Duitse pers werd gezien. Opvallend de neutrale kijk op de zaken, waarbij niet alle berichten uit Den Haag of Parijs op hun woord werden geloofd.

Wat is dan winnen of verliezen? Ook Schumann wijst op de uiterlijkheden waarmee dit werd gemeten als veroverde vaandels, veroverde bagage of 'het houden van het slagveld'. Wat ik mis in het boek zijn de prenten zelf, wat het verder dan zware kost maakt.



This PhD dissertation on the 'Other Sun', Emperor Leopold of the Holy Roman Empire, deals with the media image, propaganda and press during his reign. For me it was interesting because it contained a chapter on the german reaction on the battles of Sinsheim and Seneffe, which turned out to be a rather sceptic one, as the papers didn't believe the messages from Paris or The Hague first hand. Too bad the pamhplets themselved aren't printed in the book which makes it a rather tedious read.

Above in italics a short review by the Suddeutsche Zeiting.

Valentijn Klotz

De redacteuren van het Rampjaar blog zitten natuurlijk niet stil. Mede-redacteur Mats heeft zelfs een weblog opgezet over het jaar 1799, en naar aanleiding van zijn laatste bericht, heb ik es een kijkje genomen op een van de vele beeldbanken uit Noord-Holland, de Provinciale Atlas. In het deel over de 17e eeuw kwam ik de naam van Bernard Klotz tegen, die weer een broer was van Valentijn Klotz, die als ingenieur verbonden was aan het Staatse Leger. Hij trok het land door en maakte niet alleen tekeningen van forten maar ook van dorpen en steden, zoals de tekening boven van Den Bosch. Meer over hem hier, en hier tekeningen uit Maastricht.



The editors of this blog aren't just researching the 17th century, fellow editor Mats has set up a blog on the year 1799, the year of the failed invasion of the English and Russians of the Batavian Republic. One of Mats' last posts referred to one of the many image banks of the Province of North-Holland, and a deeper search led me to the 'Provincial Atlas'. In the 17th century section I found the name of the artist Bernard Klotz, (nice picture with it) who was the brother of Valentijn Klotz.

Valentijn was an engineer who was in the service of the States' Army and a good artist as well. Many of his drawings of the forts he visited are preserved, just like pictures of other towns and villages, therefore giving a unique insight in architecture and city life of the 1672 period. More on Valentijn here, and some drawings of Maastricht here. The picture above is of Bar-LeDuc, 1672.

Amsterdam Canal Project

Afgelopen Zaterdag was de redactie van dit weblog, samen met met een van de directeuren van het WD3 forum, in Antwerpen voor de TSOA miniaturen beurs Crisis. Weinig laat 17e eeuws gezien op de diverse slagvelden, maar wel kwamen we Gerard Boom tegen die een nieuw project presenteerde, namelijk Nederlandse gevels in 25mm. Meer over dit project hier, en de website van Ger is hier. Ik hoop hem nog te overtuigen wat zijkanten en achterkanten te maken.


~

Last Saturday the editors of this blog, together with one of the bosses of the WD3 forum, left for Antwerp, for the TSOA Miniature Fair 'Crisis'.

We all had a great time there, lots to be seen, but this time no late 17th century stuff. Well..that's not quite true as we met Mr Ger Boom again, who started a range of 17th century building front, which you can see on this page, also check out Gerard Boom's main page for other goodies.

Spanjaarden en Seneffe 1674 & The Spanish

Dat was wel even zoeken, naar de Spanjaarden in Augustus 1674. Bijgaand een lijstje met gevangengenomen Spanjolen, dit ter ere van hun inspanningen bij de slag en ter ere van de geboortedag van Karel de IIe.



Well, it took a while before I found some info on the Spanish, and it isn't much, but enough to honour them, and as today is the day that king Charles II of Spain was born (!), the above pamphlet.

Huizen uit ~ 1672 Buildings

De redactie van het Rampjaar blog is altijd op zoek naar interessante informatie over het jaar 1672. Op zoek naar bestekken uit 1672 en 1671 kwamen we op de website van Molen de Liefde, met daarop een artikel over de 'sarrieshuizen', huizen die gebruikt werden door de belastingontvanger bij de molen.

In dit artikel wordt het bestek voor het huisje beschreven, met archiefmateriaal en onder treft de lezer een reconstructie aan. Leuk om na te bouwen, Engelse modelbouwers wordt er op gewezen dat de bakstenen een stuk kleiner zijn dan ze gewend zijn. HO voor 25mm is overigens perfect.

Plaatjes zijn (c) Bob Poppen, met toestemming gerepubliceerd. De tekening is van Marcel Verkerk die eerder verschenen is in "Met andere ogen bekeken", pagina 93 t/m 106 in het 11e Jaarboek voor archeologie, bouwhistorie en restauratie in de gemeente Groningen 'Hervonden Stad' 2006, Stichting Monument & Materiaal en de stad Groningen.

~

The editors of the Rampjaar blog are always on the lookout for relevant information on the year 1672. Whilst looking for information on government orders from the Province of Groningen ('Stad en Lande' as it was called then) I found an article on tax collectors houses on the website of the Windmill 'De liefde'. ('Love'). Click on the left side bar 'de sarrieshuizen', a new article appears and you can click the 'English version'.

These small typical buildings were built according Government lines, and could be seen all over the Province and would make great material for your diorama or wargame table. An article with relevant archival material can be found in the dutch text, called 'Tien bestekken van chercherswoningen'.

Photo (c) Bob Poppen drawing (c) Marcel Verkerk.

Jager Company von Roeder

Altijd mooi, Levende Geschiedenis met Nederlanders als thema, ditmaal uitgebeeld door de Jaeger Company uit de Verenigde Staten.


~

Re-enactment of the Dutch can always get approval of the Rampjaar editors, check out the website of the US based Jaeger Company von Roeder.

1672 Symposium Utrecht

Vandaag vroeg op, en met de trein naar Utrecht voor een congres over het Rampjaar 1672, wat plaatsvond aan de Drift in Utrecht, mede georganiseerd door de Williamite Universe. Een keur van sprekers trok aan mij en medeblogger Wienand Drenth voorbij: om te beginnen, Wout Troost, schrijver van de meest recente Willem III biografie, die een verhandeling hield over William Temple. In 2011 komt een nieuw boek hier over uit.

Vervolgens het woord aan Luc Panhuysen, die de drie hoofdpersonen in zijn boek het rampjaar nog even kort voorstelde. Nar aanleiding van zijn stukje kwam er een discussie los over de rol van de adel in het leger, en een vergelijking met bijvoorbeeld de duitse landen. Van de kant van Gijs Rommelse wees op het hoe aantal adellijken in de vloot van die tijd.

Een Groningse accent met inleider Dr Koopmans, en promovenda Judith Brouwer die bezig is met onderzoek naar de 1000 brieven uit 1672 die door de Engelsen zijn buitgemaakt De brieven maken onderdeel uit van de ruim 35.000 brieven die bij de Engelse admiraliteit liggen uit de periode 1660-1815.

Over naar de pamfletten, met een kort maar zeer compleet overzicht gegeven door Michel Reinders en veel info over de unieke pamfletcultuur in de Nederlanden, waarbij petities gebruikt werden om te klagen, dingen recht te zetten of iets te veranderen. Opvallend is de grote mate van samenwerking tussen de 'burgers' in den lande, wat later de opmerking uitlokte dat het wel een 'natie in wording leek'.

Ook Roeland Harms ging in op de pamfletten, die veelal door boekverkopers werden gemaakt. Opvallend in 1672 het grote aantal pro-oranje pamfletten en het gebrek aan censuur.

Ingmar Vroomen deed ook onderzoek naar pamfletten en analyseerde ze op het begrip vaderland en patria. Afsluiter in deze ronde was Robert Von Friedeburg over het Orangisme en de ideologie die spreekt uit de pamfletten en het duidelijke beeld wat de schrijvers hadden van hoe de buitenlandse politiek zou zijn.

Helaas kon ik niet bij het laatste gedeelte zijn, met o.a. Gijs Rommelse en David Onnekink.

~

Today was a trip to Utrecht for a conference on the year 1672, organised by the Erasmus University of Rotterdam, the University of Utrecht and the Williamite Universe. It was very nice to meet fellow blogger Dr Wienand Drenth of the British Army Lineages weblog and we had a host of academics who each had about 15 minutes time to present their research.

Some of the names will be familiar to readers of this blog, like Dr W. Troost, who wrote a biography of William III, and who is now working on a book on William Temple and Luc Panhuysen, who wrote the highly acclaimed book 'Rampjaar', the year 1672.

Judith Brouwer of the University of Groningen presented part of her research on letters captured by the English, from the year 1672. Most of the letters were written by the wives of the seamen, from the so called 'lower classes', a rather unique feature as this class is usually written about.

Michel Reinders talked about his reserach on pamphlets in the year 1672 and the use of petitions as a political form of pressure. Interesting to note, is that petitions were nearly always answered.

The next round was again devoted to the enormeous amount of pamphlets of all sorts that were printed in the year 1672. Roeland Harms noted the lack of censorship, and the pro-orangist and anti-de Witt character.

Ingmar Vroome analysed the use of the words 'fatherland' and 'patria' and compared pamphlets from 1672 to those of 1618.

The last one - for me at least - was Robert von Friedeburg on the ideology of Orangism and the clear opinions on foreign policy in the pamphlets.

VOC Warfare

Zoals de naam al aangeeft, een geweldige website over de oorlogen van de VOC!

~

What's in a name, of course. A great website on the wars of the Dutch East India Company, with maps and nice pictures.

Bestek 1671 ~ Government Order from 1671

Groninger historicus Harry Perton, zond mij bovengenoemde foto van een pagina, uit het bestekboek van de Staten van Groningen. Nu zijn bestekken uitermate saai, maar deze pagina is natuurlijk heel interessant.

Het betreft namelijk een order in februari 1671 voor liefst drieduizend musketten met furketten en bandoliers, en vijftienhonderd pieken met een duidelijke omschrijving van hoe een en ander gemaakt en afgeleverd dient te worden.

(Als ik mijn lees cursus heb afgerond zal ik een volledige vertaling hiervan gaan geven.)

~

Many thanks to Groninger historian Hary Perton for sending me a pic of a page from the great orderbook of the States of Stad & Lande, the province of Groningen. It deals with an order for a staggering 3000 muskets, plus bandeliers and forks, and 1500 pikes, with a detailed description on how the guns should be made and delivered. Interesting is the fact, that this order came in Februari 1671, so this shows some great foresight from the States! (A translation has to wait after I finished my course paleography, sorry!)

Wargames Factory SSO ~ WSS 25mm plastic

Meh.

TMP link

Kriegsbuch blog

Een nieuw blog met informatie over de Dertigjarige Oorlog, van de Zweed Daniel S (ook bekend van TMP), neem es een kijkje!

En komend weekend: de Slag om Grolle.


~

A new blog by TMP Poster from Sweden, Daniel S, with lots of info on the Thirty Years War.



Next weekend in the Province of Gelderland, the Battle of Grolle. It's a big re-enactment of the battle there in 1627 (Click on the German or English flag in the right hand corner, for info in German or English).

Vaandels van de WIC ~ Colours of the Dutch West Indies Company Troops

Over het Staatse Leger en zijn vaandels en uniformen is over de periode voor het jaar 1700 helaas weinig concreets te vinden.

Het aantal onderzoeken is beperkt, of nog niet uitgegeven en van de vele regimenten uit het Staatse leger rond de periode 1672, zijn de uiterlijkheden eigenlijk alleen die uit Les Triomphes de Louis XIV (1), duidelijk te identificeren (2).

Let wel, dan hebben we het nog steeds over maar een bron waar we elke keer uit kunnen putten. Baanbrekend werk is verricht door Belaubre en de Wilde (3), die zich baseren op de werken van Robitscheck (4), Les Triomphes, en archiefonderzoek m.b.t. uitvoer en fiscaliteiten van kleding, maar hun werk is helaas moeilijk te krijgen voor het grote publiek.

Veel lokale archieven zijn nog niet bezocht maar de redactie van dit weblog kan u berichten dat op korte termijn in ieder geval de Noordelijke Archieven met een bezoek vereerd gaan worden. Daarnaast vestigen wij onze hoop op de vele nieuwe literatuur over het rampjaar en de late 17e eeuw, een periode die gelukkig thans veel belangstelling geniet.

Dan is er nog de vergelijkende (wetenschappelijke) methode: studie van de periodes voor 1672 en na 1672 kan waardevolle informatie verstrekken over heden en verleden, en een blik naar het nabije buitenland kan ook goede en nieuwe inzichten geven.

Vandaag dan ook een stap van 40 jaar terug in het verleden, naar het Brazilie van de jaren '30 van de 17e eeuw, toen daar de West Indische Compagnie een vaste voet aan de grond had.

Boven zijn de eerste pagina's uit een artikel in Spieghel Historiael uit 1975 (5) afgebeeld van de hand van de grote Friesche vlaggendeskundige Klaes Sierksma (6) over een manuscript dat in New York werd gevonden, wat een soort bestellijst lijkt voor de vaandels van de troepen van de WIC in Brazilie.

Vervolgens schreef Sierksma in Mars et Historia na nader onderzoek nog een artikel.

Volgens Sierksma hebben we voor het eerst te maken met een duidelijk overzicht van hoe alle regimentsvaandels van hoog naar laag werden opgebouwd. Blijft natuurlijk de vraag hoe een en ander naar het Staatse Leger is te vertalen.


Noten

(1) De Triomphes de Louis XIV is een schetsboek met daarin veroverde vaandels uit de tijd van Lodewijk de XIVe. Hoynck van Papendrecht heeft hier een copie van gemaakt en deze bevindt zich in het Legermuseum.

(2) Er zijn in Nederland ook weinig vaandels uit die tijd overgebleven. Een daarvan is bijvoorbeeld van de compagnie studenten uit Groningen uit 1667.

(3) Les armees qui combatierrent Louis XIV, prive uitgave

(4) Norbert Robitscheck was waarschijnlijk een Oostenrijks historicus die een aantal prenten maakte van het Staatse Leger uit 1672. De authenticiteit van die prenten is nog niet vastgesteld.

(5) Spieghel Historiael 1975

(6) Klaes Sierksma, 1918-2007, Fries historicus, genealoog en vlaggenkundige. Hield zich in de nadagen van zijn leven vooral bezig met de Heilige Liudger.

~

The above picture comes from the dutch history magazine 'Spieghel Historiael', and is written by the late Frisian genealogist, historian and flag expert Klaes Sierksma. it deals with a manuscript, found in New York, that looks like an order to make flags for the troops of the dutch West Indies Company in Brazil, from the flag of the Governor to the company and officers flag. Those interested, van aquire a copy of the full article.

Later, in an article in Mars et Historia, Sierksma analysed the manuscript even further, which makes it interesting for comparative studies. I don't agree fully with Sierksma on some of his points, but as information on dutch flags is quite rare, any info, even from a period 40 years before the 40 year war started, is still welcome.

Chatham III

Uit het Rijksmuseum dit schilderij van Willem Schellinks over de aanval op de Medway. Opvallend aan bijna alle platen en schilderijen die ik heb gezien, is dat ze redelijk op elkaar lijken: de boten op de rivier en de landing bij het fort Sheerness. van die landing bij Sheerness is nog een schilderij gemaakt, waarop informatie te zien is aangaande de mariniers in 1667. Meer daarover in de nabije toekomst.



Another painting this time, by Willem Schellinks, on the attack on the Medway in 1667. Most of the plates show the same actions, like the landing near Sheerness and the moving of the fleet to London, which caused a great uproar. There's another painting on Sheerness, which I will deal with shortly, as it shows some great info on the dutch marines and other troops in 1667.

Chatham II

Nog twee prenten van de aanval op Chatham, met dank aan de Trustees van het British Museum.

--

Two more prints of the Dutch on the Medway in 1667, courtesy of the trustees of the British Museum.

Chatham 1667

Een schilderij van Jan van Leyden uit 1669, die de succesvolle aanval op Engeland in de Tweede Engelse Oorlog voorstelt. Nu kwamen aanvallen en raids na 1066 wel meer voor, maar de stunt die de Republiek in 1667 uithaalde spreekt nog steeds wel tot de verbeelding. Voor meer plaatjes en tekst moet je maar es hier kijken.

Bijzonder is dat de aanval op het fort Sheerness met mariniers en zeesoldaten werd geleid door de Engelse (!) Kolonel Thomas Dolman.


Above a picture by Jan van Leyden form the year 1669, depicting the Republic's succesfull attack on the Medway in the Second Anglo-Dutch War. Raids on the english coast were not that uncommon after 1066, but what the Republic pulled off in 1667 is still a remarkable feat.

Read more here, with lots of other pretty pictures.

Quite interesting is the fact that the English fortress Sheerness was stormed and taken by marines and 'sea-soldiers', led by an Englishman (!) with the name of Colonel Thomas Dolman, a veteran who fought in dutch service earlier.

Glory of the Sun

Goed nieuws van Mark Copplestone: de ruiterij komt er aan!

~

GLORY OF THE SUN

The first cavalry and dragoon minatures for our 1665-1680 Glory of the Sun range will finally be production-moulded next week with release in the week beginning 18th October. This batch will include several varieties of buff-coated cavalry and mounted and dismounted dragoons.

Atlas Schoemaker

Twee afbeeldingen uit de Atlas Schoemaker, die ik op de website van de KB vond. Erg leuk als je wilt weten hoe het landschap er eind 17e/begin 18e eeuw er uit zag. De volledige atlas is door MMF produkties op CD uitgebracht, en is in te zien in elke goede bibliotheek.



The two pictures above are taken from the Atlas of Andries Schoemaker (1660-1735), a businessman from Amsterdam with a great interest in maps, history and regional clothing, who ordered several drawings and maps of the Low Countries. I browsed my cd-copy in the local library, but you also can order the cd's at MMF.

Polish Renaissance Warfare

Mooie website in opbouw van S. A. Jasinski over 16e en 17e eeuwse oorlogvoering in Polen.

~

Another excellent website on Renaissance Poland, by mr S.A. Jasinski. Picture is from his website.

Geschiedenis TV ~ Dutch-History TV

Op de kabelzender Geschiedenis TV deze week veel aandacht voor de Gouden Eeuw. Gisteren was er bijvoorbeeld het programma De werkelijkheid van 300 jaar geleden, uit het jaar 1972 over het jaar 1672.

De uitzending van dit KRO programma, werd gepresenteerd door Joop Reinboud, boven in zijn jonge jaren afgebeeld, die letterlijk door Europa trekt en gesprekken heeft met binnenlandse (zoals D.J. Roorda) en buitenlandse historici. Ook Groningen komt nog even aan bod. Goed gedocumenteerd met Reinboud's prettige stem maakt dit een goed programma, wat na ruim 30 jaar weinig aan kracht heeft ingeboet.



The dutch version of History TV is called 'Geschiedenis TV', and this week the dutch Golden Age of the 17th century is highlighted. I recorded a programme on the year 1672, in which dutch, german, french and english historians are interviewed, and the calm voice of presenter Joop Reinboud (pic above) together with - amongst many others- re-enactments, paintings and a look in the dutch national archives showing the massive royal seal of Louis XIV, make this a great show to watch.

Unfortunatly transferring the programme from the HD recorder to a disk/youtube will take a hell of a time. Alas, no alternatives yet as non-dutch internet users are not allowed to view the streams on internet anymore. (Try it here.)

Conference on 1672

The Williamite Universe sponsors a one day symposium on the Dutch Year of Disaster 1672 in Utrecht, 28 October 2010. Speakers include Judith Brouwer, Coen Wilders, Michel Reinders, Gijs Rommelse, Charles-Edouard Levillain, David Onnekink, Robert von Friedeburg, Roeland Harms, Ingmar Vroomen, Wout Troost and Luc Panhuysen.

Please note that Dutch only will be spoken at this event.

For more information, check our website soon for a full programme, or contact the organiser Dr. Michel Reinders at reinders@fhk.eur.nl.

Gedrukte chaos ~ Chaos in print

Via de Williamite Universe, een persobericht over de dissertatie van Michel Reinders over de pamfletten in 1672.

De uitgever meldt:

Nooit was de stem van politiek verontwaardigde burgers krachtiger, luider en duidelijker dan tijdens de zomer en herfst van het Rampjaar 1672. Nooit was deze ook gruwelijker. Op 20 augustus werden Johan en Cornelis de Witt in Den Haag vermoord, uit elkaar gereten en in delen verkocht door honderden woedende burgers. De politiek van deze burgers was niet alleen zichtbaar in bloed; deze was ook te vinden in pamfletten. De Nederlandse Republiek werd overspoeld met meer dan een miljoen van deze populaire politieke publicaties.

Historici hebben altijd aangenomen dat deze pamfletten bestonden uit overheidspropaganda, bedoeld om ‘het volk’ op te hitsen. Uit dit boek blijkt echter iets heel anders. Niet alleen werden pamfletten in grote aantallen gekocht, gelezen en bediscussieerd door duizenden inwoners van de vele steden in de Republiek, deze burgers schreven en publiceerden zelf ook een groot aantal pamfletten. Het politiek debat dat voortvloeide uit deze publicaties bleek de grote innovatie van het Rampjaar 1672. Voor het eerst beschreven burgers uit verschillende steden en provincies zichzelf als één politieke actor. Zij vonden zelfs een nieuw soort pamflet uit: de gedrukte petitie. De Nederlandse politieke cultuur in de late zeventiende eeuw wordt grondig herzien in dit meeslepende en onthullende boek.



Two years ago, Michel Reinders promoted on pamphlets and petitions and their role in the political debate in the year 1672. His dissertation is now released as a book, published by publisher Balans. Reinders grades down the idea that the pamphlets in 1672 were government propaganda, used to excite the 'people' against the De Witt or the Williamite factions. In stead he proves that pamphlets and petitions were used by the burghers themselves and that they initiated political debare. Interesting also the total lack of censorship.

De Republiek ~ Jonathan Israel ~ The Republic

Op de leestafel het bejubelde boek van Jonathan Israel over de Republiek. Na de afgang van Schama werd het wel eens tijd voor een frisse blik op onze vaderlandse geschiedenis en Israel. voldoet volledig aan de verwachtingen. Israel gaat overigens, zoals hij in zijn voorwoord aangeeft uit van een vroege scheiding tussen Noord en Zuid-Nederland, wat duidelijk afwijkt van het standpunt van Nederlandse historici als Blom c.s. in Geschiedenis der Nederlanden, en natuurlijk Pieter Geyl. Genoeg leesvoer dus voor de winter!



On my reading desk the great work of English historian Jonathan Israel, which was very well recieved here, both by the academic world and the general readership. Israel is an excellent writer and has used a mass of sources for his work. He disagrees with dutch historic tradition like Pieter Geyl, or Hans Blom, one of the co-authors of History of the Netherlands about the division of the Nort and South-Netherlands. Still, a great read for the coming winter.

Maquettes ~ City models

Op de facebookpagina van Mr Yves Roumegoux gevonden, een link naar een artikel over de maquettes van Lodewijk XIV en zijn opvolgers, waarvan er zo'n 100 zijn overgebleven.


~

Blatantly stolen from mr Yves Roumegoux's facebook page, a link to an article on Louis XIV city models. Read and enjoy.

RKD

Boven een schilderij van Jan Wyck, een van de 'Hofschilders' van Willem III. Ik vond het schilderij in het boek over het Regiment Huzaren, en ben verder gaan zoeken in de website van het RKD een echte schatkist van informatie over Nederlandse kunst. Onderaan een schets van Wyck.


The above painting of William III is made by Jan Wyck, which I found initially in the book on the Hussar Regiment Prince Alexander. I took the pic from the website RKD, the National Dutch Institute for Art History, which is a goldmine for info on dutch paintings. English version available. The second pic is a scetch made by Wyck, which is now in a Scottish Museum!