Militaire mars SSO ~ Dutch Military music of the WSS era

Vrolijk Kerstfeest!



Merry Christmas!

"The Girl with the Pearl Earring"

Films over de tweede helft van de 17e eeuw zijn erg zeldzaam, en als het dan nog over Nederland moet gaan, moet je echt met een lamp gaan zoeken. Toch eentje gevonden, over de jaren 1660 in Delft. Leuk zicht op het huiselijk leven binnen.





Van een heel andere orde is de Franse film Vatel, met de bijna onvermijdelijke Gerard Depardieu, over een bezoek van Lodewijk de XIVe aan het landgoed van Conde. Da's pas feesten!






Movies with a late 17th century theme are quite rare, and if it has to have some kind of dutch theme, well..there aren't many. The above video comes from the 2003 movie Girl with a Pearl Earring, centered around a painting of the great dutch artist Vermeer. Nice city views of Delft in the movie.


The Vermeer movie is a total visual contrast to the second movie, Vatel, from 2000 about a visit in 1671 of Louis XIV to the estate of Conde. Conde wants to impress the King to get a commission with a great welcome, with the looming 1672 on the background. Starring Uma Thurmann and the almost inevitable Gerard Depardieu.

Well... at least the French knew how to throw a party..

Nederlandse Uniformen 1752-1800

Net in de brievenbus, een uitgave van het NIMH, Ministerie van de Defensie en het Legermuseum, een heruitgave van het beroemde Jassenboek, met een extra prentenset en kundig commentaar.



Just arrived in the mailbox, a book on Dutch Army infantry uniforms of the second half of the 18th century, based on the famous Jassenboek (Coat Book), plus an extra set of drawings and an introduction.

The book is available in dutch, english and german and can be ordered at the NIMH and the dutch army museum.

Uniformen 1690 ~ Uniforms

Een plaatje van het legermuseum uit een serie uniformtekeingen gemaakt door Dr De Wilde, gebaseerd op uitvoergegevens van stof.
Meer hier


~

On the site of the dutch army museum a series of 42 plates is reproduced made by Dr de Wilde on uniforms of the 1690 period. The info is based on several sources, but mainly on ducuments regarding the export of cloth to the troops to other countries or provinces. (All export had to be taxed and documented of course!)

From these documentents and the general look of a uniform it could be deduced which particular clots was used for what. (Most of the cloth was used for the coat, and a smaller portion for cuffs and the like.)

The above pic shows the dutch guards, this time in a blue/yellow uniform and this picture is based on a picture that was sadly destroyed in 1944.

More pictures here.

Uniform Stadhouderlijk Regiment Friesland 1678

Uit Olaf van Nimwegen's boek "Deser landen Crijchsvolck" nog wat leuke informatie over uniformen in het algemeen en het uniform van het Friese regiment Nassau Friesland: een blauw uniform met rode opslagen en rode kousen, althans in 1678. Uit Belaubre weten we dat dit ook in 1690 was.

~

Some nice info about uniforms in general and the uniform of the Frisian Naussau regiment, taken from Dr Olaf van Nimwegen's book, The Dutch Army and the Military Revolutions. According to Belaubre and de Wilde, blue was also used in a later period.

Spaanse vaandels - Spanish colours 1600 II

En nog een schilderij van de grote zaal, ditmaal een van Hendrik Pothoven uit 1779. Op de achtergrond enige tropheeen uit de Spaanse Successieoorlog.

~

Another painting of the Great Hall of the Binnenhof, the Hague, by painter Hendrik Pothoven from the year 1779. In the background the trophies of the War of the Spanish Succession. It is very likely that these were destroyed when the French took over in the Napoleonic period, fortunatly these trophies were described in several booklets and pamphlets, which can be found at the site of the Rijksmuseum. The picture is ten from the history website "Geheugen van Nederland".

Spaanse Vaandels ~ Spanish Colours 1600

Dit is een schilderij van de vergaderzaal van de Staten-Generaal van Dirck van Delen, gemaakt in de periode 1651-1671, waarin veroverde Spaanse vaandels te zien zijn. Let op de zeer slechte staat van de overigens uitermate fraaie vaandels.

~

This is a rather famous painting by dutch painter Dirck van Delen, made in the period 1651-1671, showing the great hall in the Binnenhof, the Hague, where the States General convened.

Above you can see various Spanish colours, captured in the 80 years war. Note the terrible state they are in (I don't think there's a colour left from this collection), but you can admire their beauty.

Frans Vaandel Seneffe II, French captured colour II

Nog een versie van het Franse (Leger?) vaandel, wederom van het Rijksmuseum.

~

A second version of the French (Army?) colour, captured by the allies at Seneffe. This white colour with gold embroidery was taken to a church in Brussels for display.

Update Rijksmuseum Seneffe II

Detail van een prent van Bouttats. Let op de ruiters met het W monogram en de vaandels van het regiment Garde te Paard. Naar mijn bescheiden mening een geel vaandel met daarop het wapen van Willem III, als afgebeeld door Hoynck van Papendrecht op de schoolplaat.



Another print from the Rijksmuseum, this time a cut out from a print by Bouttats. Note the horsmen with the W monogram, plus the standards of the Garde te Paard, the dutch Horse Guards. Looks like a yellow standard with the weapon of William III on it, as depicted earlier on Hoynck van Papendrechts 1672 school plate.

Seneffe 1674 Frans Vaandel ~ French Colour

De titel en de tekst van het pamflet zeggen wel genoeg, een van de door de Geallieerden buitgemaakte Franse vaandels, als geschenk naar het hof in Brussel gebracht. Op de site van het Rijksmuseum, gevonden die ook nog een andere prent hebben, met een iets ander vaandel over hetzelfde onderwerp.

~

Well, the title says it all, a pamphlet, from the Rijksmuseum site, celebrating the gift of a captured French Royal Colour to the court in Brussels. From the Rijksmuseum, who also have another plate showing a slightly different version.

Kassel 1677 kaart en vaandels ~ Map and colours

Een anonieme Franse prent van het Rijksmuseum uit 1677, die de slag bij Kassel weergeeft. Zeer interessant in de rechteronderhoek, de waarschijnlijk veroverde vaandels.

We zien linksboven 4 gekruiste hoorns, die natuurlijk associaties oproept met de Garde te Voet, appels en een gevleugeld ding. rechtsboven een naar het lijkt wit Spaans vaandel met een bourgondisch kruis en het monogram van Karel de Tweede. Rechtsonder een vaandel met een lauwerkrans, vanuit elke hoek vlammen en het motto "Pro Patria Mea" en links onder een vaandel met een bloem/roos/vrucht en het motto "Noli me Tangere". Suggesties welkom!



Another nice pic, from the Rijksmuseum, a French print from 1677 depicting the battle of Kassel. Of peculiar interest is de right hand corner, which shows Louis XIV as a victor above captured weapons and flags.

Personally, I think the upper left one is a dutch one, the upper right a Spanish, and the other two might be German? Suggestions of course are welcome!

OOB Kassel/Cassel/Mont-Cassel 1677

Voor meer informatie deze link, een google boek "La Bataille de Val-de-Cassel" van P.-J.-E. de Smyttere, Hazebroeck, 1865.

Zie ook de informatie op het weblog van Han Leune, die de gewonden heeft getraceerd per regiment.

~

The Order of Battle of the battle of Mont-Cassel/Kassel/Cassel as described in this google book. Unfortunatly the maps have been scanned incomplete in the book, but this is a start.

Also check out Han Leune's weblog for more info on the the dutch troops here.

Bernard van Galen Wapen ~ Weapon

Van de website van het Zweedse Legermuseum nogmaals het buitgemaakte vaandel van Munsterse troepen uit 1678, met daarbij enige pagina's uit een tentoonstellingscatalogus van het Landesmuseum Munster over de Bisschop. Het motto op het vaandel lijkt me "Operianitur Confessione (...) aan de ene zijde, die aan de keerzijde is helaas onleesbaar.

~

Two pics of a Munster flag captured by the Swedes in 1678, plus an article in German about the heraldry of the Bishop of Munster, taken from a catalogue by the Landesmuseum Munster called Bommen Berend. Unfortunatly the motto's are not readable and do no coincide with known motto's of the Bishop.

Update Rijksmuseum Seneffe

Het Rijksmuseum is druk bezig de digitale collectie flink uit te breiden, en na het doorzoeken van zo'n 1100 afbeeldingen over vaandels (!), kwam onder andere deze prent er uit, uit 1674, uitgegeven door Sweert in Amsterdam, gemaakt door Coenraet Decker. Meer info kun je hier vinden.



The Dutch National Museum, de Rijksmuseum in Amsterdam, is quite busy digitising it's collection, and after digging all morning through the updated collection, I found the above print, drawn by Coenraet Decker on the battle of Seneffe. I also found the accompagning text, explaining the numbers on the print.

In the left hand corner, the Count of Waldeck attacked by a French officer and saved by a Polish cavalry man, who slayed the Frenchman with his ax.

More info in dutch here.

Frans Leger 1672 ~ French Army and Fleet 1672

1672 Gronings Studentenvaandel

Een wat betere foto van het vaandel van de Studentencompagnie, met begeleidende tekst uit de Groninger Volksalmanak uit 1838.

~

A slighty better pic from a colour of the Groninger "Student-company", which was used in 1672 as well. It's one of the few surviving 17th century colours as well, outside of the Rijksmuseum.

Note the weapon in the left hand corner of the Province of Groningen (The States of Groningen gave the colour as a gift). The colour is decribed as gold, with green/blue leaves on it.

The motto is Deo Patriae Academiae, For God, Country and the Academy (= University). The acoompagning text is from the Groninger Volksalmanak of 1838. The colour now is kept in the cellars of the University Museum.

Paleis het Loo

Wat plaatjes van een excursie enige dagen geleden van Paleis het Loo.

~

Some pictures of an excursion a few days ago to the Het Loo Palace, once the residence of Prince William III. The Palace is part open for the public, and you can visit the garden as well.

Groningen 1672 - 2011 IV

Een munt met het wapen van Bernard van Galen, geslagen na zijn inname van de stad Munster.



En nog een uitsnede...

~~


The first pic shows the weapon of Bernard van Galen on a coin that was made after his capture of the city of Munster. The second pic is another cutout.

Groningen 1672 - 2011 III

Nog een uitsnede, die een uitval van de Groningers laat zien, die geïdentificeerd worden met de nederlandse driekleur. Rechts ziet de lezer een nummer 9 en rechts daarvan een schijnbaar wit vaandel met wat kriebels er op.

~~

Another cut-out, this time from the top left of Romeyn's print, it shows an attack from the defenders who are identified by the dutch red/white/blue flag. Next to it the numer "9" is shown en next to that a defenders's, probably white or light coloured flag with some scribbles on them.

Groningen 1672 - 2011 II

Nog even wat beelden van de prent van Romeyn de Hooghe. Dit is een uitsnede van de prent rechtsonder. We zien een kanon op een sorrt heuvel, versterkt met gabions, dat zijn rieten mand gevuld met zand.

Zichtbaar is een vaandel met daarop twee zwanen. Links onderaan zien we op de grote prent twee heren te paard. Rechts van hen twee gestreepte ruitervaandels met daarop een zwaan, die in de uitsnede net te zien zijn.

~~

By request I will post some more pics of the Romeyn de Hooghe print. This one is taken from the lower right hand corner. it shows a gun on some kind of hill, presumably part of the Munster Batteries, which were located on a small hill outside of Groningen. Next to the gabions a flag is visible showing two swans and two blocks.

On the left two horsemen are seen, (not in this pic for some reason) and to the right of them two standards, with stripes (could be a colour indication) and a swan on it. Three swans are part of the weapon of the Bishopric of Munster.

Groningen 1672 - 2011

Bommen Berend feest gehad, feest dus! Met mislukt vuurwerk dit jaar, maar wel een heruitgave van de prent van Romeyn de Hooghe, uitgegeven door Gras, kost 6,75 euro in de boekhandel of rechtstreeks bij Gras te bestellen.

Het is een mooie afdruk geworden, met daarnaast afdrukken van nog meer bekende prenten en een hertaling van een pamflet over het beleg.

De uitsnede boven laat de beide bisschoppen zien met hun Franse en Duitse adviseurs.

Meer info hier

~~

As regular readers of this blog may know, the City of Groningen was besieged by the Munster and Cologne troops in 1672, and up to today we celebrate the relief of the Siege on August 28th.

The architecture platform GRAS has re-issued the Romeyn de Hooghe map of the siege, plus a lot of extra's for the small amount of 6,75 euro's. (link in the dutch section)

The part of the print I show here shows both the Bishops and their French and German advisors. The quality of the print is quite good.

One of the the Munster flags is partially drawn, showing swans and little white blocks on it. Another B&W flag shows a burgundian cross in the corner, and yet another shows something like a horse in the right hand corner.

Walrad van Nassau

De held van de dag!

~

Today's hero!

Lt-Col. Nicolas de Oliver Fullana II

En hier het tweede deel van het pamflet, plus een kaartje.

~~

The second part of the pamphlet, plus a map, showing some of the placenames mentioned.

Lt-Col. Nicolas de Oliver Fullana I

Een uitermate intrigerend persoon, lt. Colonel Fullana: hij was een marron, een bekeerde Jood die als militair in dienst trad van de Spaanse koning, naar Brussel vertrok en in 1672 in Staatse dienst kwam. Boven de eerste drie pagina's van pamflet 10517 Knottel, uit de KB waarin per brief zijn wetenswaardigheden iit het einde van het jaar 1672 zijn opgetekend.

Naar eigen zeggen was Fullana de eerste Spanjaard in een hoge functie bij het Staatse leger en dit was in het regiment van Kolonel Alexander Colins d'Aheree. Een echte vechtjas ook die ook in de chaos in de waterlinie zijn hoofd er bij hield, wat niet van zijn collega Moise Pain et Vin, die ook genoemd wordt, gezegd kan worden.

Fullana kende Spinoza, en bekeerde zich later weer tot het Jodendom.


~~

A fascinating person, the writer (?) of pamphlet Knottel 10517, Dutch Royal Library, Spanish Lt-Colonel Fullana. Here's a short description from the online jewish encyclopdia:

Chartographer. born on the island of Majorca; lived there as "Capitan" or "Cavallero Mallorquin" as late as 1650. On Oct. 1 of that year he wrote a Latin epigram of eight lines to Vicente Mut's "Historia del Reyno de Mallorca." Fullana went to Brussels, where he entered the Dutch army as colonel, subsequently fighting against France. At Amsterdam he openly espoused Judaism, taking the name of "Daniel Judah." After the death of his wife, Johanna, he married Isabella Correa. According to the testimony of Thomas de Pinedo, "litteris et astrologia eruditus," Fullana was cosmographer to His Catholic Majesty in 1680 and had written excellent cosmographical works. He edited Blaew's "Atlas del Mundo," to which he also contributed. Fullana eulogized the "Coro de las Musas" of his friend D. L. de Barrios in a poem, and a drama of Joseph Penso in a Portuguese and Latin poem.


In 1672 Fullana joined the States Army in the regiment of Alexander Colins d'Aheree. In Spanish service, he joined the Army in 1640 and was promoted to Sergeant Major in 1652- the equivalent of Lt-Colonel. He specialised in fortifications, took part in several sieges en left for the Low Countries in 1670. In 1672 his company moved to Amsterdam where he was ordered to man the Uithoorn fortress. In the dutch water defense line near Waverveen, he commanded 7 companies and a "uitlegger", a gun boat, but his troops were to far spread out to make an effective defense and risking being cut off, he retired to Uithoorn again. He was ordered by Maurice of Nassau on the 9th of November to retire to Bodegraven.

Fullana did want to fight but some of his companies were taken over by other regiments. Commander Konigsmarck apologised to Fullana in his letter from the 10th of November 1672 (written in dutch and Italian!) about the order to retreat and ordered Fullana to stay at the Uithoorn. Fullana then gave over command. A wise move: the same situation happened to Col. Moise Pain et Vin who retreated to the wrong place, which aosted him his head...

"Zorg dat je er bij komt", "Join the Army"

Uit de KB, Knottel 9987, de openbare aanbesteding voor de troepen van het jaar 1672.

From the Dutch Royal library, the pay lists for the troops for the year 1672, with the note that a month was 40 days and privates didn't have the guarantee that they were paid accrding to this list, as captains and colonels had the right to deduct from the wages things like clothing and weaponry.

Amsterdamse Schutterij ~ Amsterdam Militia

In 1672 bestond de Amsterdamse schutterij uit maar liefst 60 compagnien en in de KB (Knottel 10570) vond ik een rooster voor de maand oktober 1672. Op pagina's 4 en 5 vond ik een indeling in kleur: oranje, blauw, wit, groen, geel en purper maar het is me nu niet helemaal duidelijk waar dit op slaat. Het kan een wijkindeling zijn, of een overkoepelende indeling, maar gelet op de kleuren kan ik denk ik wel afleiden dat dit ook op de vaandels met het stadswapen kan slaan. Dat kleurgebruik kende ik wel uit de 18e eeuw maar niet uit de 17e eeuw. Ideeën natuurlijk welkom.

~

From the Dutch Royal Library (Knottel 10570) 2 pages dealing with a roster for service in the town of Amsterdam, like guarding the bridges, gates and the main buildings.

In 1672 the city of Amsterdam had 60 companies of militia, but it's quite difficult to trace how they were organised: this could be geographically, maybe by profession but it isn't quite thoroughly researched for Amsterdam, as most publications deal with the accompagning art (like Rembrandt's Nightwatch) or politcs. Intersting on these pages is the use of colour for distiguishing companies(?): Orange, Blue, White, Green, Yellow and Purple, a thing I also found in the town of Hague. I found references to flags of these colours with the city weapon on in, but these date from the 18th century.

So much to research and so little time!

Kasteel Amerongen ~ The Castle of Amerongen

Kasteel Amerongen, onder meer bewoond door de familie Godard van Reede, is weer helemaal gerestaureerd.

Meer hier..

(Dank aan Dr W. Drenth voor deze link)

Nieuwe links ~ New Links

Drie interessante links vandaag.

In de eerste plaats is de website en discussiegroep van Dutchregiments uitgebreid met een weblog, wat je hier kunt vinden.

Daarnaast heeft ook historicus Han Leune zich op het blog pad begeven. Hij heeft daarnaast ook een zeer interessante website over de Scheldeforten die je hier kunt vinden.

~

Three interesting links: first of all, the Dutchregiments websites have been expanded with a weblog, second historian Prof Han leune has set up a blog as well, next to his website that has interesting research on the Schelde fortresses.

Vaandels Groningen 1672

Even een kleine update: een paar maanden geleden heb ik op advies van Harry Perton eindelijk een blik geworpen in de Groninger Archieven op de in en uitgaven van de provincie Stad en Lande in 1672. Daarin een order/kwitantie voor 9 vaandels van 40 gulden het stuk, zeer waarschijnlijk bij lokale bedrijven gemaakt. (Gijvert Boelens Weijer ben ik als doopgezinde in Groningen tegengekomen.)

Hoe nu de vaandels er uit zagen is nog niet bekend. Dit kan notarieel zijn vastgelegd zoals in de Provincie Holland gebeurde, of misschien duikt er nog es een andere toegang op.


"Andere Uijtgave
Van nieuwe vaandels

De weduwe van Stoijcke Stoedenborch
Betaalt drie hindert twintigh
Gyulden voor het leveren van acgt
Vaandels en acht paar banderollen
Met sijn toe behooren, luijt ordre
En quitantie

Des Ger ..320

Gijvert Boelens Weijer betaalt
Viertigh gulden voor een nieuwe
Gelevert vaandel vande lijff
Compagnie van Zijne Excellentie Rabenhaupt
Luijt luijt ordre en qt
Des ger

Decima quarto summo van nieuwe
Vaenen bedraagt drie hinderd sestig
Gulden
Diro 360"

~

From the Groninger Archives, from the books of 1672, I dug up a financial piece of info on colours for the groninger troops. The entry deals with a payment for 8 banners to the the widow Stoedenborch, and the decond part deals with a colour for the bodyguard of His Excellency Rabenhaupt. All colours were 40 guilders each.

Unfortunatly the colours are not decribed. A description might be found in the notary archives like in the province of Holland, or maybe a chance text will show up, like in Utrecht.

Koerlandse vaandels ~ Colours from Courland

Herinnert u zich deze nog? Een fraaie plaat van Hoynck van Papendrecht over het jaar 1672 met daarop Stadhouder Willem III met zijn garde, en op de achtergrond enige Koerlandse dragonders.

Collega blogger Gromoboi heeft op zijn blog de bijbehorende vaandels neergezet met een begeleidend artikel.



The first pic was posted a while ago, it's a achoolplate drawn by Hoynck van Papendrecht depicting William III with his guard and in the background dragoons from Courland.

Fellow blogger Gromoboi posted a fascinating article on the Courlands's colours on his blog here, which is a great read and recommended.

Bourtange 1640 III